Gisteren is het de Europese regeringsleiders niet gelukt een stap dichter bij een Brexit-deal te komen. Pas als onderhandelaar Michel Barnier namens de EU erin slaagt een beslissende vooruitgang met de Britten te boeken, zal er weer een nieuwe top plaatsvinden. Groot struikelblok lijkt de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te zijn. Het gewenste openblijven van die grens laat zich echter moeilijk rijmen met een Brexit.
De Brexit heeft ontegenzeggelijk veel invloed op mensen, investeringen en het bedrijfsleven. Hoe groot die impact precies zal zijn is afhankelijk van de afspraken die de EU en het Verenigd Koninkrijk met elkaar weten te maken. De klok tikt in ieder geval gestaag door. Op 29 maart 2019 is de afgesproken datum van het voltrekken van de Brexit. En dat is kort dag.
Denk lange termijn, handel op korte termijn
Uit een recent door FTI Consulting herhaalde enquête ‘Brexit in the Boardroom’ onder meer dan 2.000 bedrijven uit Frankrijk, Duitsland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk komt een aantal opmerkelijke resultaten naar voren. Slechts 19% van de ondervraagde bedrijven claimt ‘onherroepelijke veranderingen’ te hebben doorgevoerd in voorbereiding op de Brexit. Meer dan 60% van de bedrijven plant om R&D-faciliteiten uit het Verenigd Koninkrijk te verhuizen en 76% van de bedrijven bereidt zich voor op een no-deal scenario. In vergelijking met de eerder uitgevoerde enquête lijkt het erop dat langetermijnplanning plaats heeft gemaakt voor kortetermijn-noodplannen.
‘Keep calm’ maar wees voorbereid
Met de ‘red lines’ die het Verenigd Koninkrijk opwerpt lijkt de kans op een ‘no-deal’ scenario inderdaad met de dag te groeien. In dat scenario zou het land worden teruggeworpen tot de handelsafspraken van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Hoewel het bedrijfsleven zich in meerderheid op dit scenario aan het voorbereiden is mogen we ook een viertal andere scenario’s niet uit het oog verliezen.
In het scenario van een ‘Hard Brexit’ zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk erin slagen een uittredingsovereenkomst inclusief een overgangsperiode overeen te komen in de vorm van een vrijhandelsovereenkomst naar Canadees model. Het Verenigd Koninkrijk zal in dit scenario een ‘derde land’ worden, zonder formele positie in EU-organisaties.
In het scenario ‘Chequers proposal’ zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk eveneens een uittredingsovereenkomst overeen weten te komen inclusief een overgangsperiode om vervolgoverleg mogelijk te maken. Met beperkter stemrecht zal het Verenigd Koninkrijk in dit scenario echter geassocieerd lid blijven van Europese agentschappen.
In het scenario van een ‘Soft Brexit’ zal een vergelijkbare overeenkomst worden bereikt als in het vorige scenario. In ruil voor blijvend lidmaatschap van de Europese agentschappen, weliswaar met beperkter stemrecht, zal het Verenigd Koninkrijk in dit scenario onderdeel blijven uitmaken van de gemeenschappelijke markt en de Douane-unie.
Een politiek minder realistisch maar niet uit te sluiten scenario is tenslotte het ‘No Brexit’ scenario. Dit scenario zal waarschijnlijk snel worden opgevolgd door een tweede referendum in het Verenigd Koninkrijk.
Nu we gelet op de ontwikkelingen afstevenen op een ‘No-deal’ of in het gunstigste geval een ‘Hard-Brexit’ scenario, is het voor bedrijven met de naderende datum van de Brexit in aantocht alle zeilen bijzetten. Een ver van mijn bedshow is dit al lang niet meer en de impact kan serieus voelbaar zijn. Mijn oproep aan het bedrijfsleven is dan ook: bescherm je business, probeer invloed uit te oefenen op het debat en bereid je voor op verandering.
Kevin Zuidhof is Managing Director van het Public Affairs en stakeholdermanagement bureau IvCB
