Skip to content Skip to footer

Het grote energievraagstuk van 2025

Lange tijd heeft de Nederlandse economie grotendeels kunnen draaien op het Groningse gas. De belofte van Kabinet-Schoof I om niet meer te boren in het Groningenveld blijft staan, maar brengt wel een uitdaging met zich mee: hoe gaat Nederland de industrie van energie voorzien? De wens om over te stappen op groene energie, door bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen, wordt breed gedragen. Maar in de eerste week van januari 2025 werd al snel duidelijk dat de prijs van gas meteen steeg, omdat de opbrengsten uit groene energie tegenvielen door het slechte weer. Het is daarom belangrijk dat er een goede mix van stroom beschikbaar is voor economische activiteit. Een goede mix maakt ons minder afhankelijk van een bepaald soort toelevering. Maar hoe gaat die mix eruitzien?

Naast zon- en windenergie zijn er verschillende mogelijkheden van CO2-vrije energiebronnen, waaronder kernenergie. In 2025 zal de regering voor een aantal cruciale keuzes staan, waarvan de richting die gekozen lijkt te worden voor de opwek van energie door middel van kernenergie en het transport door middel van waterstof bepalend zal zijn voor de toekomst van ons energiesysteem. Deze keuzes gaan niet alleen over het produceren van energie, maar ook over het waarborgen van de stabiliteit van de energievoorziening en het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. En geopolitieke spanningen kunnen we ook niet helemaal los zien van de te maken keuzes.

Waterstof: een cruciale schakel

In de energietransitie wordt waterstof gezien als een belangrijke schakel. De technologie heeft enorme potentie om CO2-vrije energie op te slaan en te transporteren, wat essentieel is voor de stabiliteit van ons energienetwerk. Waterstof kan een rol spelen in sectoren die moeilijk te elektrificeren zijn als gevolg van netcongestie, zoals de industrie en zware transportsectoren. Echter, de productie van waterstof heeft verdere doorontwikkeling nodig. Groene waterstof – geproduceerd via elektrolyse van water met behulp van hernieuwbare energie – is de duurzame variant, maar de kosten voor deze productie zijn momenteel nog erg hoog in vergelijking tot andere energiebronnen. Bovendien is de benodigde infrastructuur voor opslag en distributie van waterstof in Nederland nog onvoldoende ontwikkeld.

Het kabinet heeft de ambitie uitgesproken om dit te verbeteren, en er zijn verschillende projecten gaande om de productiecapaciteit van groene waterstof op te schalen. Toch zijn er uitdagingen. Er zijn namelijk verschillende manieren om waterstof te produceren, en niet alle methoden zijn even groen. In veel gevallen wordt waterstof nog geproduceerd met behulp van aardgas. Dit proces dat grijze waterstof opwekt stoot CO2 uit, maar kan tijdelijk een oplossing bieden om de vraag naar waterstof te dekken. En als CO2 afgevangen en opgeslagen zou worden -in het geval van blauwe waterstof- zou je ook voor CO2 een oplossing hebben. Maar dit alles roept wel vragen op over de duurzaamheid van waterstof als energiedrager. Het kabinet zal daarom in 2025 duidelijke keuzes moeten maken over welke vormen van waterstofproductie ondersteund gaan worden en hoe snel Nederland kan overstappen naar de volledig groene en gewenste variant.

Kernenergie: een stabiele energiebron?

Een ander belangrijk punt in de energiemix waar het kabinet naar kijkt is kernenergie. De bouw van kerncentrales is een onderwerp van veel politieke en maatschappelijke discussie. De voorgestelde kerncentrale in Borssele (Zeeland) heeft vertraging opgelopen, omdat Kabinet-Schoof I toch andere locaties wil meenemen in zijn overweging. Dit leidt soms tot weerstand bij de lokale bevolking vanwege zorgen over veiligheid, het risico van nucleair afval en de hoge kosten van de infrastructuur.

In veel energievisies en in de wensen van politieke partijen blijft kernenergie een stabiele en betrouwbare energiebron, vooral in periodes van lage opbrengst van hernieuwbare energiebronnen zoals wind en zon. Het kabinet zal in 2025 moeten besluiten hoe groot de rol van kernenergie in de toekomstige energiemix wordt.

De energiemix van de toekomst

Het kabinet zal in 2025 keuzes moeten maken over de balans tussen waterstof, kernenergie en andere hernieuwbare bronnen zoals zon en wind. Idealiter ontwikkelt Nederland een mix die niet alleen de CO2-uitstoot reduceert, maar ook zorgt voor betrouwbaarheid en betaalbaarheid van energie, maar die ook rekening houdt met geopolitiek. De recente prijsstijgingen van gas en de afhankelijkheid van weersomstandigheden maken duidelijk dat we moeten investeren in een flexibele, robuuste en diverse energievoorziening.

Wat de toekomst ook brengt, één ding is zeker: Nederland staat in 2025 voor belangrijke keuzes. Hoe we de energiemix samenstellen, zal niet alleen onze CO2-uitstoot bepalen, maar ook onze energiezekerheid en economische veerkracht in de komende decennia.