Politiek drieluik 2019, wat staat ons te wachten?
Het kerstreces is aangebroken en politici kunnen zich gaan opladen voor een boeiend en bijzonder 2019. Waar kunnen we nu al op anticiperen? En wat zal er veranderen in de politiek? In dit drieluik staat IvCB stil bij drie onderwerpen die in 2019 in elk geval in de spotlights zullen staan: de Provinciale Statenverkiezingen, de Europese verkiezingen en de gevolgen van de Brexit, en afsluitend het Klimaatakkoord. Deze week het tweede deel: een versplinterd Europa na de Brexit?
Deel 2 – Een versplinterde EU na de Brexit?
Misschien wel de grootste verandering in 2019 is de breuk tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. In de week van 14 januari zal het Britse Lagerhuis stemmen over de Brexit-deal met de EU. Premier May heeft nog geen meerderheid voor deze deal en hoopt de komende dagen de Britse parlementariërs te overtuigen. Een nieuw referendum over de Brexit zit er in ieder geval niet in. Zowel premier May als oppositieleider Jeremy Corbyn hebben dit vlak voor de kerstvakantie nog terzijde geschoven.
Op 29 maart treedt de Brexit definitief in werking. De Nederlandse regering is al bezig met een noodwet in het geval van een ‘No-deal’. Het is voor internationaal opererende organisaties van groot belang om hier op voorbereid te zijn. De kans op een No-Deal scenario lijkt namelijk steeds groter te worden. De uitkomst kan verstrekkende gevolgen hebben voor Nederland: de Algemene Rekenkamer becijferde al dat de schade voor Nederland kan oplopen tot 2,3 miljard euro.
Niet alleen in Nederland, ook in Europa gaat de politiek er komend jaar anders uitzien. In mei zijn er Europese parlementsverkiezingen, er gaat een nieuwe Europese Commissie aantreden en de termijn van de president van de Europese Centrale Bank (Mario Draghi) en de vaste voorzitter van de Europese Raad (Donald Tusk) loopt af.
Hoewel Mark Rutte blijft ontkennen dat hij Europese ambities heeft, wordt er al druk gespeculeerd over zijn vertrek naar Europa. Rutte zou een gewilde kandidaat zijn om Donald Tusk per november – dus lang na de Nederlandse Provinciale Statenverkiezingen – te vervangen. Mocht een minderheid in de Eerste Kamer het vallen van het kabinet veroorzaken vóór november, dan is Europa nog steeds een mooie optie voor Mark Rutte.
De Christendemocraten en Sociaaldemocraten hebben in het Europees Parlement nog een meerderheid. De verwachting is echter dat zij deze kwijtraken. Vanwege de verwachte versplintering in het Europees parlement zal het besluitvormingsproces mogelijk behoorlijk vertragen.
Hoeveel kans hebben dan de vermoedelijke Nederlandse Spitzenkandidaten Frans Timmermans (PvdA) en Bas Eickhout (GroenLinks) om de nieuwe voorzitter te worden van de Europese Commissie? Juist door de verdeeldheid in het parlement kan een “alternatieve” kandidaat als Bas Eickhout met de voorzittershamer weglopen als de grote partijen het elkaar niet gunnen.
Een ander belangrijke kwestie bij de komende verkiezingen is het pro- en anti-Europees geluid. Hoe anti-Europees zullen burgers stemmen? En welke gevolgen heeft de Brexit voor het anti-EU sentiment in de rest van Europa?
Om goed voorbereid te zijn volgen wij, en onze collega’s in Brussel van FTI Consulting, alle ontwikkelingen op de voet.
IvCB schreef eerder over de vijf mogelijke uitkomsten van de Brexit. Lees daarover meer in het artikel. https://ivcb.nl/voorbereiding-op-brexit-is-nu-gewenst/
Auteurs: Nynke de Jong en Guido Montulet
